Andriej Tarkowski - kino autorskie

Kino autorskie – cz. 3

Andriej Tarkowski był reżyserem i scenarzystą wykształconym w Instytucie Kinematograficznym w Moskwie. W trakcie studiów zrealizował kilka filmów średnio- i krótkometrażowych. Jednym z nich była jego praca dyplomowa „Mały marzyciel”. Zadebiutował w 1962r (rok po ukończeniu studiów) filmem „Dziecko wojny”. Kolejnym jego filmem był „Andriej Rublow” opowiadający o malarzu ikon, film jednak długo przetrzymała rosyjska cenzura. Został wyświetlony dopiero w 1971 roku, czyli 5 lat po nakręceniu. Po nakręceniu jeszcze trzech filmów („Solaris” (1972), „Zwierciadło” (1974) i „Stalker” (1979) wyemigrował na Zachód, gdzie w 1984r poprosił o azyl polityczny. Ostatnim jego filmem było „Ofiarowanie” (1986), które uważa się za „duchowy testament” Tarkowskiego. Wyreżyserował także dwa spektakle teatralne – „Hamleta” (1977, Moskwa) i „Borysa Godunowa” (1983, Londyn).

Tarkowskiego uważa się za reżysera realizującego filmy trudne i niekonwencjonalne. Uważał on, że kamera może uchwycić te elementy rzeczywistości, których nie możemy dostrzec na co dzień, wydobywa to, co w świecie symboliczne, a dodatkowo jest jedynym medium potrafiącym uchwycić dynamizm. Użył określenia „logiki poetyckiej”, mając na myśli to, że filmy powinny ukazywać emocje, odwoływać się do wrażliwości widza, zamiast ukazywać w sposób bardzo czytelny obraz przedmiotów i zdarzeń. Tarkowski za ważną cechę kina uważał możliwość utrwalenia czasu oraz ukazanie jego swobodnego przepływu. Ze względu na to był zwolennikiem długich ujęć i ograniczenia montażu.

„Dziecko wojny”, czyli debiut filmowy Tarkowskiego, to adaptacja powieści Władimira Bogomołowa. Film opowiada o chłopcu imieniem Ivan, którego dzieciństwo zostało zniszczone przez wojnę. Na jednym z angielskich plakatów można było przeczytać wypowiedź Sartre’a, który podobno powiedział, że jest to jeden z najpiękniejszych filmów, jaki miał zaszczyt widzieć.

Według Seweryna Kuśmierczyka, bohater „Stalkera” jest kimś, kto wyrzekając się własnego życia i odrzucając świat, wskazuje innym drogę, która może prowadzić do głębokiej wewnętrznej przemiany”.

„Morze traw” jest jednym z pierwszych filmów fabularnych Kazana. Jego gatunek określany jest jako western i melodramat. Kręcony był w USA, Nowym Meksyku, Kalifornii. Krytycy uważali, że to film „konwencjonalny i niezdecydowany”.„Bumerang” jest jednym z późniejszych filmów Kazana. Okazał się przełomowy w jego karierze.
Gatunek tego filmu to kryminał i dramat sądowy. Akcja dzieje się w USA i Nowym Jorku. Krytycy stwierdzili, że został on oryginalnie pomyślany i to ten film właśnie przyniósł Kazanowi uznanie. „Panika na ulicach” to film, za który Kazan otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Kryminał ten posiada długie i skomplikowane ujęcia. Film dowodzi temu, że Kazan potrafił zarządzać planem filmowym. Kazan tworzy później filmy, które przynoszą mu ogromny sukces, np. „Na wschód od Edenu” jak i takie, które należą do mniej udanych, np. „Dzika rzeka”.

Film „Pijany anioł” to dramat, który powstał po to, aby ukazać pełną dramatyzmu panoramę wstrząśniętej przegraną wojną Japonię. Kurosawa mówi, że „Pijany anioł” to jego pierwszy autorski film, na którego kształt miał całkowity wpływ. Dramat „Piętno śmierci” pokazuje, jak subtelnym psychologiem, tropicielem charakterów ludzkich jest Kurosawa. Znalazł się na liście stu najlepszych filmów w historii kina, zorganizowanej przez magazyn „Time” w 2005 r. Za „Ukrytą fortecę”. Kurosawa zdobył nagrodę Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie w 1959 r. Film uważany jest za komedię przygodową. Jest to najweselszy i najlżejszy z filmów Kurosawy. Kurosawa to jeden z największych humanistów w kinie. Każdym swoim filmem stara się zgłębić ludzką naturę. Zwany jest „Dostojewskim japońskiego kina”.

„Łowca androidów” należy do gatunku science-fiction, a jedną z głównych ról zagrał Harrison Ford. Dziś film jest uznawany za najważniejszy film SF XX wieku. Uznawany jest za prekursora nurtu cyberpunku. Nim miała miejsce premiera „Gladiatora” można było obejrzeć zajawki oraz filmy dokumentalne ukazujące kulisy jego powstania. Premiera „Gladiatora” była niekwestionowanym wydarzeniem na rynku filmowym. W filmie „Robin Hood” Ridley Scott tworzy ekranizację epickiej opowieści o przygodach Robin Hooda. Film ten to niezwykła historia osoby, która na zawsze pozostanie legendą. W swoich obrazach filmowych Scott tworzy nastrojową atmosferę. Zdjęcia są niewątpliwie oryginalne, co potwierdza, że Scott jest mistrzem kreacji filmowej.

„Alicja już tu nie mieszka” to film, w którym krystalizuje się problem samotności i alienacji, narastania agresji i przemocy oraz dezintegracji jednostki. Film stoi w opozycji do filmów, które pokazują piękny, wyidealizowany świat. Musical kostiumowy „New York, New York” to przede wszystkim wyjątkowa muzyka największych twórców, wielkie przeboje w doskonałym wykonaniu i dobra obsada (Minnelli i De Niro). „Aviator” mimo kampanii reklamowej, zainteresowania medialnego i pięciu Oscarów, nie odniósł spektakularnego sukcesu komercyjnego: na całym świecie zarobił nieco ponad 213 milionów, a wydano na niego aż 110 milionów. Martin Scorsese uważany jest za wybitnego reżyserów światowego kina, który twierdzi, że filmy były jego pasją od najmłodszych lat.

„Ścieżki chwały” to oskarżycielski, antywojenny dramat, który wywołał opory cenzury. Aby film cieszył się większą popularnością, Kubrick rozważał happy end, ale postanowił pozostawić oryginalny, choć gorzki koniec z powieści Cobba. „Spartakus” to widowiskowy film, któremu Kubrick nadał drapieżności i wciąż aktualnej wymowy. „Lśnienie” charakteryzuje się długimi ujęciami; napięciem, które budowane jest stopniowo i wolno. Filmy, które stworzył Stanley Kubrick uważane są już za klasyki, a szkoły filmowe pokazują je jako wzory do naśladowania poprzez zasadę, jaką kierował się w swojej pracy – dbałość o detale.

Leave a Comment